Zoiets overkomt mij niet
Het is verstandig om je gasinstallatie elke drie jaar te laten inspecteren. Hoewel steeds meer booteigenaren dit wel doen is er ook een grote groep watersporters die denkt zoiets overkomt mij niet. De praktijk bewijst helaas het tegendeel met soms erg verdrietige gevolgen. Neem dus even die moeite.

HISWA Erkende Gasbedrijven hebben gecertificeerde medewerkers om je gasinstallatie te keuren. Zoek een HISWA-bedrijf met gascertificaat.

Certificaat Gastechniek
Alleen medewerkers van HISWA-bedrijven met het Certificaat Gastechniek mogen met een standaard controlelijst je jacht keuren. Zij zijn vertrouwd met alle typen gasinstallaties aan boord van jachten. De gaskeuring wordt bijgehouden op een standaard controlelijst. Na een inspectie krijg je een bewijs. Het unieke nummer op dit bewijs correspondeert met de naam van het gecertificeerde bedrijf dat de controle uitvoerde. 

Veilig gebruik van gas aan boord 

• Gebruik nooit autogas. Gebruik bij voorkeur propaan of eventueel butaan. Propaan heeft een hogere werkdruk. Bij lagere temperaturen dan 5°C zakt de werkdruk van butaan tot 0. 
• Gebruik beslist geen wegwerptanks. Het verwisselen ervan is niet zonder risico. 
• Sluit het gas af als je van boord gaat. 
• Slaap je aan boord? Sluit dan de gasfles ’s nachts af, als je tenminste geen gasapparatuur (koelkast, kachel) gebruikt. 
• Zorg voor voldoende ventilatie, voorkom condens of nog erger: koolmonoxide.

Voorkom lekkage 
Bij het verwisselen van gasflessen is de meeste kans op lekkage. Bijvoorbeeld door onzorgvuldige aansluiting, scheve montage of oude afdichtingsringen. Omdat gas zwaarder is dan lucht, zal het naar het laagste punt zakken en zich daar verzamelen. Een kleine concentratie gas (twee procent in de lucht!) is al explosief. Het is dus duidelijk dat weglekkend gas nooit in je boot mag komen. Voor vaste gasleidingen gebruik je uitsluitend naadloze koperen of roestvrijstalen pijpen. De leidingen moeten makkelijk bereikbaar en te inspecteren zijn. Bij het aanbrengen van de knelkoppelingen op zacht koperen pijpen, past de vakman steunbussen toe om insnoering te voorkomen. Zachtsoldeerverbindingen zijn verboden. 

Slangen 
Slangen (ook slangen met aangewalste koppelingen) mogen niet zijn aangetast. Bekijk de slang jaarlijks. Een goede stelregel is dat de slangen maximaal drie jaar oud mogen zijn.

Plaatsing van gasflessen aan boord

• Plaats gasflessen buiten en rechtop in een gasbun met aan de bovenkant niet-afsluitbare ventilatieopeningen naar ‘buitenboord’. Aan de onderkant zit een lekgasafvoer (minimale doorsnede van 19 mm) die schuin moet aflopen naar buiten, op voldoende hoogte boven de waterlijn. 
• Plaats gasflessen nooit in de zon. De gasbun of flessenkast moet zijn uitgevoerd in metaal, watervast hout of dikwandig kunststof en gasdicht zijn, afgezien van de ventilatieopeningen naar buiten, zodat er geen gas in de boot kan stromen. 
• Bevestig de gasflessen zeevast. Ook reserveflessen horen in de gasbun of flessenkast. Een lege gasfles is immers niet gasvrij. 
• Zoek lekkage nooit op met een vlam. Gebruik een kwastje met een zeepoplossing. Er is ook een lekzoekspray te koop. Verschijnen er belletjes, dan wijst dat op een lekkage. 

Wat te doen bij brand? 
Als je alle voorzorgsmaatregelen hebt getroffen, de apparaten veilig gebruikt en periodiek zorgt voor vakkundige controle, is de kans op brand aan boord klein. Ontstaat er toch brand, denk dan aan het volgende. 

• Breng eerst de bemanning in veiligheid, dan het jacht. 
• Zorg voor goed en werkzaam blusmateriaal dat je meteen kunt pakken: branddeken, EHBO-trommel en brandblusser.
• Of…haal eerst je EHBO-diploma!

Bekijk ook onderstaande video waarin HISWA-expert Jeroen van den Heuvel uitleg geeft over gas aan boord.